Yahoo, AltaVista, Excite, Lycos en WebCrawler. Kent u ze nog, de zoekmachines van weleer? Zelf moest ik in ieder geval een tijdje nadenken om tot dit lijstje te komen. Naar mijn mening niet geheel onterecht. Sinds 1998 is de dominantie van Google, zeker in Nederland, onbetwist. Misschien herinnert u zich nog wel de eerste keer dat u een zoekterm invulde bij Google. Een overzichtelijke bijna kale pagina die de informatie kon opzoeken die je nodig had. Wat een verschil met de concurrentie. Dat Google veel betere zoekresultaten kon genereren kwam door het algoritme van Google. Daardoor werd niet alleen gekeken naar de werkelijke inhoud maar ook geselecteerd op importantie.
Zo mijmerend over het verleden ga je automatisch denken over de toekomst. Zal de positie van Google dan nog zo onwrikbaar zijn? Lastig te zeggen en volgens mij is het ook koffiedik kijken. Technologie is immers niet meer de enige factor die een rol speelt. Ook geld, sympathie van gebruikers en bekendheid zijn belangrijke factoren geworden.
Zolang Google een dominante positie heeft verschijnen er met enige regelmaat artikelen die de ondergang van Google voorspellen op korte termijn. Iemands ondergang voorspellen vind ik persoonlijk niet interessant. Wat ik wel interessant vind is om een voorspelling te geven welke kant het uitgaat met de zoekmachines. Want dat men nieuwe ontwikkelingen kan verwachten is wat mij betreft wel een zekerheid. Welke ontwikkelingen dit precies worden is lastig te voorspellen maar laat ik alvast een paar (gewaagde) voorspellingen doen. Eventueel kun jij met behulp van het reactieformulier deze uitspraken nuanceren of juist aanvullen. Hierbij een drietal voorspellingen op een rijtje:
- Vormgeving. Google is mede groot geworden door haar simpele vormgeving. Je merkt echter dat het internet veel meer wordt gebruikt dan vroeger en dat internetters veel meer ervaring hebben met het scannen van websites. In mijn opinie zou het daarom niet vreemd zijn wanneer de resultatenpagina’s anders worden weergegeven zodat informatie sneller toegankelijker is. Op dit moment wordt een resultatenpagina gelezen in een soort F-vorm. Bezoekers beginnen linksboven en eindigen helemaal rechtsboven in. Vervolgens gaan ze een stukje naar beneden en scannen dat gedeelte tot de helft van de pagina. Daarna gaat men rechtstreeks naar beneden. De internetter scant de website dus volgens een F vorm. Volgens de makers van het rapport ‘Search Engine Results’ wordt de F straks vervangen voor een E. De internetter hoeft daardoor minder vaak te klikken. In de praktijk komt het erop neer dat de indeling van de zoekresultaten wordt gewijzigd. Er bestaat daardoor de kans dat de resultatenpagina er meer uit komt te zien als een voorkant van een krant. De zoekresultaten worden dus weer gegeven in kolommen en rijen.
- Persoonlijke resultaten. De vraag is niet meer of dit gebeurt maar wanneer. Op dit moment zijn er al zoekmachines waarbij je kunt inloggen en die de persoonlijke zoekresultaten opslaan. Op dit moment wordt er met deze gegevens nog relatief weinig gedaan. Als de privacy wetten het toelaten dan komt hier verandering in. Iemand die leraar is en die daarom vaak zoekt naar onderwijsbegrippen zal in de toekomst als hij zoekt op de term ‘ICT’ eerder ICT oplossingen in de onderwijswereld te zien krijgen. Niet alleen op interessegebieden kan worden geselecteerd maar ook op locatie. Internetters die vaak inloggen in Amsterdam zouden dan bij de zoekterm ‘Friesland’ eerder informatie over toeristische plekjes in Friesland krijgen te zien dan iemand die vaak inlogt in Leeuwarden.
- Semantiek. Een begrip dat al geruime tijd in de lucht zweeft in de zoekmachinewereld en waar al vele boeken over zijn vol geschreven. Voor de gemiddelde leek blijft het echter een vrij ongrijpbaar begrip. Laat ik om te beginnen dit begrip kort definiëren. Semantiek is het zelfstandig ordenen van informatie en hier relevante verbanden in definiëren. Een concreet voorbeeld: wanneer men zoekt op Prins Willem Alexander dan krijgt men bij een gewone zoekmachine alleen maar informatie te zien over Willem Alexander. Een semantieke zoekmachine zou ook echter resultaten van Prinses Maxima kunnen tonen aangezien zij ook in relatie staat met Willem Alexander. Op dit moment zijn er, bijvoorbeeld in de kunstwereld, al kleine voorbeelden van semantieke zoekmachines. Of er ook daadwerkelijk één wereldwijde semantieke zoekmachine komt waag ik te betwijfelen. Niet alleen vergt een semantieke zoekmachine erg veel capaciteit, de grootste vraag is hoe je bepaald wat met elkaar in verband staat en op welke wijze je dat toont. Om maar weer even een voorbeeld te geven: wanneer je zoekt op de term ‘Prins Willem Axelander’ dan zie je ook resultaten die verwijzen naar een Prins Willem Alexander school. Een semantieke zoekmachine zou dan ook kunnen concluderen dat Prins Willem Alexander wat te maken heeft met onderwijs en zou dus ook de website van het ministerie van Onderwijs kunnen tonen. Nog afgezien van de vraag hoe je dergelijke informatie moet ordenen/ tonen kun je je afvragen of de gemiddelde internetter wel zit te wachten op dergelijke informatie. Naar mijn idee vind alleen een internetter van een speciaal vak- of kennisgebied dergelijke informatie interessant. Wanneer ik bijvoorbeeld wil weten hoe oud Prins Willem Alexander is dan hoef ik niet informatie te zien van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ik kan mij echter voorstellen dat het voor een wetenschaper, advocaat of journalist wel interessant kan zijn om in verbinding te worden gebracht met informatie waar diegene in eerste instantie niet aan had gedacht. Een journalist die voor een interview met Prins Willem Alexander wil weten hoe oud de Prins is kan het ook interessant vinden om wat meer over watermanagement te weten.
- Relevantie. Relevantie is een belangrijke factor voor de zoekmachines. Elke gebruiker van een zoekmachine is opzoek naar relevante informatie. De grote vraag voor zoekmachines is echter wat relevante informatie is en hoe men dit kan bepalen? De toekomstige ontwikkeling is volgens mij dat kwaliteit belangrijker wordt dan populariteit. Laat mij dit aan de hand van een voorbeeld uitleggen. Wanneer Pronamic en nu.nl exact hetzelfde nieuwsbericht publiceren dan wordt het nieuwsbericht van nu.nl eerder gepubliceerd. Websites die populairder zijn krijgen dus voorrang. Er is een mogelijkheid dat dat in de toekomst gaat veranderen en dat de kwaliteit van de website en de kwaliteit van de nieuwsberichten belangrijker worden. Op dit moment wordt hier al druk mee geoefend. De resultaten vind ik echter nog niet denderend maar bepaalde zoekmachines gaan al de goede kant uit.
- Menselijke inbreng. De kans is klein dat algoritmes het menselijke zoekgedrag in de toekomst logisch kunnen ordenen en omzetten naar exact gewenste resultaten. Ik denk dit omdat de mens niet logisch denkt. Om te komen tot goede zoekmachineresultaten zul je dus altijd menselijke inbreng nodig hebben. Enerzijds kun je dit creeëren door het verkrijgen van een persoonlijke login maar anderzijds kan het zijn dat zoekmachines ook mensen laten betalen om te komen tot goede resultaten. Een goed voorbeeld van een zoekmachine die voornamelijk gebasseerd is op menselijke inbreng is de zoekmachine Mahola.
Dit waren de 5 voorspellingen die ik naast andere verwachtingen scherp in de gaten hou. Voor de zoekmachine marketing is het namelijk belangrijk om te weten welke factoren belangrijk gaan worden. Bij het ontwikkelen van websites kun je hier dan tijdig rekening meehouden. Bent u benieuwd naar een actuele stand van zaken? Neem dan gerust contact met mij op.